Skip to content

اخلاق پژوهش: طراحی نرم افزار جلوگیری از سرقت های علمی

رییس پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات از طراحی نرم افزار تشابه یاب پیگیری سوژه ها و مقالات علمی خبر داد و گفت: این نرم افزار برای کاهش سرقت های علمی کاربرد دارد.

دکتر سیروس علی دوستی در حاشیه برگزاری نخستین همایش کتابخانه دیجیتالی که در مرکز تحقیقات مخابرات ایران برگزار شد، در جمع خبرنگاران افزود: به دلیل حجم بالای اطلاعات ثبت شده در مراکز علمی کشور آمار دقیق و سیستماتیک از سرقت های علمی و کپی برداری ها از آنها وجود ندارد، اما به نظر می رسد به صورت متناوب شاهد کپی برداری و سرقت های علمی هستیم.

وی تاکید کرد: اکنون آرشیوهای متعددی از اطلاعات علمی با پروتکل های متفاوت در نهادهای مختلف علمی کشور وجود دارد، اما باید تمامی اطلاعات باید دارای پروتکل های یکسان باشند باشند تا بتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

دکتر علیدوستی رسیدن به یک شکل واحد در اطلاع رسانی نظام علم و فناوری کشور در بافت کنونی سازمان های علمی را بسیار دشوار دانست و گفت: در گام نخست باید از سازمان های پیشرو و دارای تجربه در سامان دهی اطلاعات در دسته های مختلف استفاده کنیم و در گام دوم باید ارتباط میان نهادهای مختلف ایجاد کنیم.

وی همچنین در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه دانشگاه ها و مراکز علمی کشور دارای نرم افزارهای گوناگون برای اشتراک منابع علمی کشور دارند خاطرنشان کرد: در گام نخست پیوند این منابع باید در دستور کار قرار گیرد و در گام های بعدی می توان به سمت نرم افزارهای واحد رفت تا سازماندهی جامع صورت گیرد.

وی تشخیص سازمانهایی که قابلیت ارایه منابع علمی و پیشینه سازماندهی گوناگون اطلاعات و آرشیو ملی را دارند و نیز ایجاد درگاه واحد برای ارتباط مناسب این منابع با یکدیگر از جهت فنی و فرهنگی را از دیگر گام های اجرای این طرح برشمرد.

وی خاطرنشان کرد: برای ثبت منابع بر روی منبع اطلاعاتی واحد قانون به تنهایی کفایت نمی کند بلکه باید علاوه بر اجرای قانون مالکیت پدیدآورنده منابع و نظارت آن نیاز به فرهنگ سازی در این زمینه احساس می شود.

وی با بیان اینکه البته استفاده از نرم افزارهای تشابه یاب مشکلات خاص خود را دارد گفت: برای مثال بخشی از مسائل مربوط به مشکلات بین زبانی است به این معنی که برخی منبع خارجی را کپی می کنند و این نرم افزار باید بتواند در منابع خارجی هم جستجو کند که اکنون کارهایی در کشور برای طراحی این نرم افزار در حال انجام است.

***پیوستن دانشگاه آزادی برای دست یابی به متن کامل مقالات

وی خاطرنشان کرد: در اختیار قرار گرفتن متن کامل رساله های علمی تابع مقرراتی است که برپایه قرارداد و تفاهمنامه میان پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات و دانشگاهها انجام می شود.

در این زمینه علاوه بر دانشگاههای دولتی، منابع علمی دانشگاه آزاد نیز در حال پیوستن به این سامانه قرار دارد و اکنون تفاهمنامه هایی با واحدهای مختلف دانشگاه آزاد در حال انعقاد است.

دکتر علیدوستی تقویت وضعیت پایان نامه ها و گسترش پوشش آنها، ارتقای مدیریت اطلاعات به تولید اطلاعات استراتژیک و نیز توسعه آموزشهای تحصیلات تکمیلی و دکترا را از جمله برنامه های پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران برای سال ۹۳ عنوان کرد.

رییس پژوهشگاه علوم وفناوری اطلاعات خاطرنشان کرد: ایجاد یک پورتال واحد برای دسترسی به اطلاعات علمی و فناوری در نهادهای مختلف از جمله کمیسیون اطلاع رسانی نظام علم و فناوری در حال پیگیری است.

وی اظهار داشت: اکنون آرشیوهای متعددی از اطلاعات علمی با پروتکل های متفاوت در نهادهای مختلف علمی کشور وجود دارد، اما تمامی اطلاعات باید دارای پروتکل های یکسان باشند باشند تا بتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

دکتر علیدوستی رسیدن به یک شکل واحد در اطلاع رسانی نظام علم و فناوری کشور در بافت کنونی سازمان های علمی را بسیار دشوار دانست و گفت: در گام نخست باید از سازمان های پیشرو و دارای تجربه در سامان دهی اطلاعات در دسته های مختلف استفاده کنیم و در گام دوم باید ارتباط میان نهادهای مختلف ایجاد کنیم.

*** مشکلات غیرفناورانه یکی از عوامل عدم دسترسی پژوهشگران به متن مقالات است

دکتر سید امید فاطمی رییس این کنفرانس نیز در این همایش اظهار داشت: در نخستین کنفرانس ملی کتابخانه دیجیتالی که درمحل مرکز تحقیقات مخابرات ایران برگزار شد اظهار داشت: مشکلات غیرفناورانه مانع از ارایه کامل تمامی منابع اطلاعاتی داخلی و خارجی به پژوهشگران می شود.

وی اضافه کرد: برخی از مشکلات مانند منابع مالی ناشران و برخی از اندیشه های متفاوت باعث می شود تا متن کامل مقالات علمی به سختی در اختیار کاربران قرار گیرد.

وی با بیان اینکه در حال حاضر محققان از منابع داخلی و خارجی برای انجام تحقیقات خود استفاده می کنند خاطرنشان کرد: در این سطح ذخیره سازی تمامی منابع اطلاعاتی و دسترسی به متن مقالات از جمله چالش های این بخش است.

دکتر فاطمی اضافه کرد: ذخیره سازی منابع اطلاعاتی و پایان نامه های دانشجویی در طرح سمات با همکاری شورای علوم،تحقیقات و فناوری توسط پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات در حال انجام است و در مرحله بعدی قرار است تا متن کامل مقالات از طریق این سامانه در اختیار کاربران قرار گیرد.

وی تاکید کرد که برای انجام دو فرآیند یاد شده باید یک نظام مدیریت فرآیند ایجاد کنیم.

رییس نخستین کنفرانس ملی کتابخانه دیجیتالی همچنین منابع خارجی را در زمره دسته دوم منابع اطلاعاتی محققان دانست و گفت: استفاده از این منابع اطلاعاتی مانند کتاب ها، ژورنال ها و دیگر موارد به نوعی اشتراک اطلاعات و منابع علمی محسوب می شود.

خبرهای تصویری

جدیدترین خبرها