اگر بخواهیم تنها در یک جمله هدف از بخش روشها در یک مقاله را بیان کنیم باید گفت:”متنی است که اگر سایر محققان قصد تکرار مطالعه ما را داشته باشند، بتوانند مطابق با آن تمامی مراحل کار ما را تکرار نمایند.” اگرچه نگارش یک مقاله پس از انجام تحقیق صورت می‌گیرد، اما بهتر است قسمت روش ها را قبل از شروع مطالعه نگاشت.
چه اجزایی در بخش مواد و روشها ضروری است؟
بخش روش ها معمولاً شامل این اجزا می باشد : طرح مطالعه ، زمان و مکان تحقیق، جمعیت مورد مطالعه، متغیرها، نوع مداخله، شیوه جمع‌آوری داده‌ها، پیگیری و ارزیابی و نحوه تجزیه و تحلیل داده‌ها (این اجزا در مقاله آموزشی خبرنامه شماره ۸ (مرداد ماه) به تفصیل توضیح داده خواهند شد).
این اجزا را به طور خلاصه می توان در چهار بخش گنجاند :
۱. طرح مطالعه
۲. نمونه ها
۳. اندازه گیری ها
۴. تجزیه و تحلیل
آنچه که اهمیت دارد سیر منطقی بیان این اجزاست. در این ارتباط حتماً لازم است به راهنمای مؤلفین مجله مورد نظر مراجعه شود. در برخی مجلات نگارش این اجزا در یک بخش واحد معمول است . در حالیکه در برخی دیگر از مجلات این اجزا در پاراگراف های جداگانه و با عنوانهای مجزا آورده می شوند.
نکات زیر در نگارش این بخش راهگشا خواهند بود:
۱.از بکار بردن کلمات مبهم خودداری کنید.
۲.استفاده از جدول و نمودار برای بیان هریک از اجزا مواد و روشها بلامانع است.
۳.در این بخش معمولاً از افعال مجهول استفاده میشود ، گرچه در برخی موارد می توان افعال معلوم نیز به کار برد.
۴.به یاد داشته باشید که از ضمیر اول شخص در این بخش استفاده نکنید.
پژوهشگران گرامی می توانند ادامه مطالب و نکات کلیدی برای نگارش بخش “مواد و روشها” را در شماره آینده خبرنامه الکترونیک فرزان پیگیر باشند و یا به به فصل ۶ از کتاب مبانی نگارش علمی تالیف دکتر حامد رهبری – گروه نگارش علمی- (SWT) موسسه فرزان مراجعه نمایید.
