Skip to content

نگارش علمی: چگونه یک بخش یافته‌های خوب برای مقاله خود بنویسیم؟ (قسمت اول)

بارها تصریح شده که این بخش مهمترین بخش یک مقاله علمی است چرا که پاسخ اختصاصی به سوالات پژوهشی و اهدافی را که در بخش مقدمه مطرح گردیده فراهم می‌نماید. این پاسخها عمدتا مطابق انتظار ما هستند گرچه چنانچه مخالف با ایده اولیه ما نیز باشند باید آنها را گزارش نمائیم. بسیاری معتقدند که نگارش این بخش ساده ترین قسمت کار است. معمولا این بخش حاوی تفسیر اطلاعات یا جملاتی که نیازمند ذکر منابع باشند، نمی‌باشد. خودتان را به جای خوانندگان قرار دهید. همانطور که دوست دارید متنی که می‌خوانید کوتاه، پر معنی و واضح باشد. آن را آنگونه بنویسید تا از برداشت غلط که متاسفانه در مورد مطالب زیستی پزشکی رایج است، جلوگیری نمائید. یافته‌ها ترکیبی از متن (داستان را می‌گوید)، جداول (شواهد را خلاصه می‌نمایند)، اشکال (یافته های مهم را برجسته می‌سازند) و آمار‌ها ( که اظهاراتتان را حمایت می‌کنند) می‌باشد.
دو توصیه کلی باید بطور ویژه مورد توجه قرار گیرند. اولا، تا آنجا که ممکن است این بخش را کوتاه  و غیر متراکم  بنویسید. خوانندگان باید قادر باشند مطالب مهم مورد نظر شما را شناسایی کنند. تنها نتایجی را گزارش کنید که مرتبط با سوال و فرضیه مطرح شده در بخش مقدمه باشد. ثانیا، ارائه یافته‌ها را سازماندهی نمایید. متن را به گونه ای طراحی کنید که داستانی را برای خواننده می‌گوئید. از ابتدا تا انتها ترتیب زمانی و توانای منطقی را رعایت نمائید؛  و با ترکیبی از متن، جدولها و اشکال خوانندگان را در طول این داستان هدایت نمائید.

ساختار یافته‌ها ( خوانندگان شما منتظر چه چیزی هستند؟)
بهترین راه ارائه نتایج پرداختن به آماره‌های تک متغیری   برای توصیف ویژگیهای نمونه تحت بررسی، سپس تحلیل‌های دو متغیری  برای توصیف رابطه بین متغیرهای توصیفی   و پیامد  و نهایتا تحلیلهای چند متغیری   می‌باشد. در این بخش باید مطالب را صریح بیان کنید و خوانندگان را در روند اکتشافتان هدایت نمائید. طول این بخش باید تماما بر پایه تعداد نتایجی که می‌خواهید ارائه کنید ونه براساس میزانی که می‌خواهید به توصیف هر یک بپردازید تعیین گردد.

یافته‌های توصیفی
نگارش یافته‌ها را با این جزئیات دقیق نمونه مورد مطالعه‌تان شروع نمایید تا خوانندگانتان متوجه شوند که نمونه شما تا چه حد نمایانگر  بوده و چنانچه بیش از یک گروه را بررسی نموده‌اید باید نشان دهید گروه شاهد و گروههای مورد بررسی نسبت بهم تا چه حد قابل مقایسه‌اند . حتی اگر شرکت کنندگان را به شیوه تصادفی در گروهها وارد کرده‌اید باید نشان دهید که شرکت کنندگانتان قابل مقایسه‌اند، و چنانچه به طریقی با هم متفاوت بودند باید در بخش بحث به اینکه این تفاوتها چگونه یافته‌های  شما را متاثر ساخته‌اند بپردازید. برای توصیف خصوصیات پایه شرکت کنندگان  در هر نوع مطالعه‌ای همیشه می‌توانید از جدول ونه از شکل استفاده نمایید. به اشیاء تحت بررسی برای مثال گونه‌های باکتریایی یا مواد استفاده شده باید حداقل یکبار و ترجیحا در جمله نخست اشاره نمایید. هنگامیکه در مورد  شرکت کنندگان صحبت می‌کنید (اگر بیش از ۲۶ فرد تحت بررسی دارید) ازA,B,C,… یا ۱,۲,۳,… به جای بکاربردن حروف ابتدایی  نام و نام خانوادگی افراد استفاده نمایید. واژه جمعیت شناختی  را در توصیف خصوصیات پایه بکار نبرید. جمعیت شناسی شاخه‌ای از انسان شناسی است که آماره‌های تولد، مرگ و بیماریها را مطالعه می‌نماید که بکارگیری آن در این مقوله مناسب نیست.
یافته‌های توصیفی در برگیرنده توصیف نمونه مشتمل بر خصوصیات پایه مانند جنس، سن و نژاد، خصوصیات بالینی مانند شرح حالهای پزشکی، عادات و درمانهای دارویی اخیر، متغیرهای پیش بینی کننده اصلی  و متغیرهای پیامد  می‌باشند. اگر متغیر پیامد شما دو حالتی  است مثل وجود یا عدم وجود سرطان گردن رحم، بگویید که چند نفر از افراد چنین پیامدی را داشته‌اند. اگر متغیر پیامد شما پیوسته است، نظیر تغییرات سطح انسولین یا دفع کلیوی پروتئین ۲۴ ساعته در شش هفته باید آن را توصیف نمایید. و اگر افراد مورد مطالعه را در طول زمان پیگری کرده‌اید باید به آن اشاره کنید.
بطور کلی در این بخش خصوصیات افرادی که در مطالعه وارد شده‌اند توصیف می‌گردد حتی اگر همگی مطالعه را تا پایان آن همراهی نکرده باشند. اما چنانچه تعداد افرادی که از مطالعه خارج شده‌اند  یا اطلاعاتشان از دست رفته است  زیاد است، باید ذکر کنید که نمونه نهایی با نمونه اولیه چه تفاوتهایی داشته است.

یافته اصلی
سپس این بخش را با ارائه یافته‌های مرتبط با  سوالات مهم ادامه دهید. در این قسمت یافته‌های تحلیلیتان را با جزئیات کم شرح دهید. اندازه اثر  را بطور واضح ذکر کنید. یافته‌های مهم را در آخر پاراگراف قرارندهید تا مورد بی توجهی قرارنگیرد. آنها را با استفاده از اصلاحات آماری پیچیده مبهم نسازید و فراموش نکنید که اندازه اثر را بیان نمایید.

الزاما تمام یافته های کلیدی یافته‌های مثبت نیستند. اگر چنانچه نتیجه منفی‌ای مثبت می‌شد آنرا ارائه می‌کردید، احتمالا باید در مقاله آورده شود.

سایر یافته های مهم
بعد از بیان یافته های کلیدی، ثبات یافته‌های مطالعه  را با استفاده از تعاریف جایگزین از متغیرها بیان کنید.

در این قسمت یافته‌ها می‌توانید شواهد حمایت کننده دیگر نظیر روشهای اندازه گیری جایگزین، تکنیکهای آماری مختلف و آنالیز در زیر گروههای مختلف را ارائه نمائید

یافته‌های  بیشتر
این یافته‌ها آنهایی هستند که به موضوع اصلی مطالعه شما ربطی ندارند؛ مثل یافته‌های غیر منتظره یا تخمین به صرفه بودن یک مداخله، یافته‌های تجربی یا اولیه تعداد کمی از افراد تحت مطالعه. حال می‌توانید بخش یافته‌ها را با هر یافته جالب که ذکر آن مهم به نظر می‌رسد به پایان برسانید. اگر این یافته‌ها آنقدر زیاد نیستند که شما بتوانید آنها را مثلا در قالب یک نامه به سردبیر عنوان کنید، بهتر است آنها را در مقاله اصلی خود بیاورید.
گرچه نوشتن یافته‌ها ساده است مراقب تله های زیادی که برای نویسندگان تازه کار مطرح می‌شوند، باشید. یکی از ابتدایی ترین آنها شروع کردن این قسمت با جملاتی نظیر جملات آتی می‌باشد: « یافته‌هایی که در جدول ۵-۱ و اشکال … ملاحظه می‌نمائید… » این شیوه نگارش خوانندگان را به کشف آنچه مورد نظر نویسنده است هدایت نمی‌کند بلکه به شیوه‌ای موثر آنها را تشویق می‌کند مطالبی را درک کنند که ممکن است از نظر نویسنده حائز اهمیت نباشند. در واقع خوانندگان باید با استفاده از ترکیب و توالی مناسب وجالبی از متن، جداول و اشکال به سمت درک نظریات نویسنده هدایت شوند.
هر موضوع را در یک پاراگراف عنوان کرده و آنرا با جمله عنوان  که موضوع یا پیام یک پاراگراف را بیان میکند، شروع نمائید. بین یافته‌ها و اطلاعات تمایز قائل شوید. این دو مترادف هم نیستند. اطلاعات یافته‌های واقعی هستند (غالبا اعداد) که از اندازه گیریها و مشاهدات بدست می‌آیند. می‌توانند خام باشند (مانند تمام فشارخونهای اندازه گیری شده در مطالعه)، یا خلاصه شده (برای مثال میانگین و انحراف معیار) یا تغییر شکل یافته (مثل درصد). در مقابل یافته‌ها مفهوم اطلاعات را روشن می‌کنند. مفهوم اطلاعات فورا آشکار نیست. خوانندگان خودشان باید از آن نتیجه‌گیری کنند که خواندن و درک مطلب را برای آنها دشوار می‌سازد ندرتا اطلاعات بدون ذکر یافته‌ها می‌آیند به مثال زیر که نمونه‌ای از این موارد می‌باشد توجه نمایید.

در این مثال خواننده بلافاصله اطلاعات جهت داری را دریافت می‌کند (“was lower”, اندازه تغییر(“%۵۰”) و احتمال شانسی بودن این تفاوت مشاهده شده را ( “p<0.001”) متوجه می‌شود.
اطلاعات، بویژه اطلاعات عددی اغلب در جدول ارائه می‌شوند. چنانچه تعداد زیادی عدد در متن وجود دارد وذکر مقادیر دقیق این اعداد مهم است می‌توانید از جدول استفاده نمائید. چنانچه ذکر مقادیر دقیق از اهمیت کمتری
برخوردار است و الگو یا روند اطلاعات مهم است استفاده از تصویر انتخاب بهتری است. جداول برای ارائه چکیده یافته‌ها و اعتبار آماری یافته‌ها و اشکال برای تاکید بر نکات مهم بکار می‌روند.
بعنوان یک قانون کلیدی متن، جداول و اشکال باید مکمل یکدیگر باشند. جداول و اشکال باید به تنهایی قابل فهم باشند. باید اطلاعات کافی در آنها موجود باشد که خواننده در موقع خواندن آنها مجبور به مراجعه به متن نگردد. اعداد ارائه شده در جداول یا اشکال نباید در متن تکرار شوند. بهتر است با متن بگویید یافته تان چیست آنرا با اطلاعات ارائه شده در جداول و اشکال حمایت کنید. این ساده ترین روش برای هدایت خوانندگان در برداشت صحیح از مطالب جداول و اشکال است و مانع شوید که آنها خودشان به تفسیر اطلاعات بپردازند. درحالت ایده‌آل، متن رئوس مطالب جدول وشکل را بیان میکند و خوانندگان را وا می‌دارد برای دریافت اطلاعات بیشتر و مقایسه اطلاعات ارائه شده به جداول و اشکال مراجعه نمایند.
از جملات عینی و غیر احساسی در بیان یافته‌ها استفاده نمایید. برای گزارش یافته‌هایی که در زمان مشخصی رخ داده‌اند از زمان گذشته استفاده کنید (“Inhalation agent x inhibited hypoxic pulmonary vasoconstriction”). برای گزارش یافته‌هایی که ماهیت توصیفی دارند از زمان حال استفاده نمائید، چرا که درستی حالت توصیف شده تداوم دارد. در زمان مقایسه یافته‌ها از “than” به جای “compared with” استفاده کنید و در انتخاب واژگان دقیق باشید. از بکار بردن کلمات کیفی نظیر”markedly” که برای خواننده مبهم است و”significantly” که ممکن است با معنی داری آماری اشتباه شود، اجتناب کنید.

خبرهای تصویری

جدیدترین خبرها