معاون پژوهشی و فناوری وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، از برنامه های این وزارتخانه برای رتبه بندی دانشگاه ها خبر داد و گفت: بر این اساس دانشگاه هایی که شاخصهای لازم برای توسعه و پیشرفت کشور را داشته باشند در رتبه بندیها قرار می گیرند.
دکتر محمد مهدی نژاد در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به قرار گرفتن دانشگاه صنعتی شریف در رتبه بندی اخیر موسسه بین المللی تایمز به عنوان تنها دانشگاه ایرانی در گروه ۵۰۰ دانشگاه برتر جهان افزود: در دنیا رتبه بندیهای مختلفی برای رده بندی دانشگاه ها انجام می شود ولی این رتبه بندیها مرجعیت حقوقی به این معنا که این رتبه بندی بتواند در جایی موثر باشد، ندارند.
معاون پژوهشی و فناوری وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با بیان اینکه این رتبه بندیها بر اساس شاخصهای مختلفی صورت می گیرد، اظهار داشت: بعضا ممکن است در برخی از دانشگاه های دنیا از این رتبه بندیها برای استفاده در ارزیابیهای کیفی استفاده می شود.
وی با اشاره به رتبه های دانشگاه های کشور در رتبه بندیهای جهانی خاطر نشان کرد: بر اساس داده های به دست آمده از این رتبه بندیها مشاهده می شود که دانشگاههای تهران و صنعتی شریف در رده بندیهای مختلف جهانی حائز رتبه بندیهای مختلف می شوند که این امر به دلیل شاخصهای مختلفی است که بر اساس آن دانشگاه ها رده بندی می شوند.
مهدی نژاد با اشاره به برنامه های وزارت علوم برای رتبه بندی دانشگاه های کشور، یادآور شد: برای رتبه بندی دانشگاه ها برنامه هایی مد نظر است که مراحل نهایی را پشت سر می گذارد که پس از تصویب وزیر علوم ابلاغ می شود.
معاون پژوهشی و فناوری وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، با تاکید بر اینکه بر اساس این برنامه اقدام به رتبه بندی دانشگاه های داخل کشور می شود، اضافه کرد: بر اساس این برنامه دانشگاه هایی را در رتبه بندی قرار می دهیم که مشخصات و شاخص هایی لازم برای رشد و پیشرفت کشور داشته باشند.
مهراد به مهر خبر داد:
دلایل صعود دانشگاه شریف در رتبه بندی دانشگاههای جهان/ تغییرات نظام رتبه بندی
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری با اشاره به قرار گرفتن دانشگاه صنعتی شریف به عنوان یکی از ۴۰۰ دانشگاه برتر جهان در نظام رتبه بندی “تایمز” گفت: جذب فارغ‌التحصیلان این دانشگاه در سازمانها و شرکتهای ملی و بین‌المللی مهمترین عامل ارتقای این دانشگاه است.
جعفر مهراد در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: شناخت دقیق شاخصهای مورد استفاده در نظام رتبه بندی بین‌المللی تایمز می‌تواند دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی کشور را در معرفی خود به جامعه علمی در سطح بین‌المللی یاری رساند.
وی گفت: تجربه نشان می دهد که یکی از نقاط ضعف دانشگاه‌ها نبود نظام ثبت آماری است، نداشتن آمار و گزارش نکردن واقعیت‌های هر دانشگاه آن گونه که در آمارهای بین‌المللی مشاهده می‌کنیم چهره نادرستی از عملکرد جمهوری اسلامی ایران به تصویر می‌کشد، در حالیکه فعالیت‌های آموزشی و تحقیقاتی که در دانشگاههای بزرگ کشور صورت می‌گیرد ارزشمند و درخور توجه است.
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری با اشاره به جذب فارغ‌التحصیلان دانشگاه صنعتی شریف در سازمانها و شرکتهای ملی و بین‌المللی اظهار داشت: این همان شاخصی است که در شاخص آموزش با وزن ۳۰ درصد در نظام رتبه بندی تایمز، معروفیت دانشگاه ها را از نظر استخدام فارغ التحصیلان مورد توجه قرار می‌دهد.
وی افزود: همچنین همکاری اعضای هیئت علمی دانشگاههای کشور و در این مورد دانشگاه صنعتی شریف که مقالات خود را با مشارکت سایر دانشمندان در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی جهان منتشر می‌کند، امتیازی است که نصیب دانشگاه می‌شود.
مهراد با اشاره به ادعای رتبه بندی تایمز مبنی بر انتخاب معیارها و شاخصهای کامل و فراگیر در روش شناسی رتبه بندی ، گفت: رتبه بندی تایمز ماموریت‌های اصلی دانشگاههای تراز اول جهان را از نظر پژوهشی، آموزشی، انتقال دانش و فعالیت‌های بین‌المللی مطالعه می‌کند و بزرگترین بررسی را در مورد شهرت و اعتبار جهانی دانشگاه‌ها به کار می‌گیرد و نظر متخصصان را دریافت می‌کند.
وی افزود: بیش از ۱۷ هزار و ۵۰۰ متخصص آموزش عالی در ۱۳۷ کشور جهان اطلاعات رتبه بندی را دریافت کرده و سپس با شفافیت لازم برتری رشته‌هایی مانند هنر، علوم انسانی، علوم اجتماعی، علوم، فناوری، مهندسی، ریاضیات و پزشکی به تصویر می‌کشد.
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری رتبه بندی سال ۲۰۱۱ را هشتمین دوره رتبه بندی تایمز برشمرد و گفت: با این حال این نظام روش جدیدی را در طول ۱۰ ماه گذشته پیاده سازی کرده است که شامل کسب دیدگاه های بیش از ۵۰ شخصیت برجسته از ۱۵ کشور جهان است.
جداول رتبه بندی امسال از ۱۳ شاخص عملکردی که در ۵ گروه دسته بندی شده است استفاده می کند
| ردیف | گروه | شاخص عملکردی | وزن و ارزش |
| ۱ | آموزش | محیط یادگیری | ۳۰ درصد |
| ۲ | پژوهش | حجم، درآمد و شهرت | ۳۰ درصد |
| ۳ | استنادها | تاثیر پژوهش | ۳۰ درصد |
| ۴ | درآمد صنعتی | نوآوری | ۲.۵ درصد |
| ۵ | چشم انداز بین‌المللی | اعضای هیئت علمی، دانشجویان و پژوهش | ۷.۵ درصد |
وی مهمترین اصلاحات در پروژه رتبه بندی تایمز را همکاری بیش از پیش جامعه علمی و دانشگاهی دانست و گفت: دادههای مورد نیاز را در سطح موضوعات با دقت و صحت کافی فراهم آورده است و این اطلاعات باعث شده تا دانشگاه‌ها به خاطر داشتن رشته‌هایی که از برتری برخوردارند از شهرت و اعتبار لازم برخوردار باشند.
مهراد درباره تغییر دیگر در شاخصهای مورد نظر در رتبه بندی تایمز گفت: رتبه بندی تایمز شاخص بهره وری پژوهش را با احتساب کل تعداد مقالات منتشر شده یک دانشگاه نسبت به اعضای هیئت علمی آن نرمال سازی کرد که این یک تغییر مهم محسوب می‌شود به عنوان مثال، پژوهشگران در رشته‌های علوم زیستی و پزشکی که ۲ یا ۳ مقاله در سال منتشر می‌کنند در حالی که پژوهشگران رشته‌های هنر و علوم انسانی و علوم اجتماعی به طور متوسط کمتر از یک مقاله منتشر می‌کنند.
وی تغییر و نرمال سازی شاخص درمورد درآمد پژوهشی دانشگاه را موجب شفافیت لازم به حوزه‌های هنری، علوم انسانی و علوم اجتماعی دانست و گفت: این مسئله کمک می‌کند تا متوجه شویم که چرا مدرسه اقتصاد لندن در جدول مربوط به رشته های موضوعی از امتیاز بالاتری برخوردار است.
رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری افزود: گام موثر دیگر این است که نظام رتبه بندی تایمز از پذیرش مقالات پژوهشی که به صورت نادر پراستنادترین است، در موسسات آموزشی و پژوهشی کوچکتر خودداری می‌کنند. چرا که به طور نمونه در رتبه بندی سال ۲۰۱۰ دیدیم که یک یا دو مقاله بسیار پراستناد به صورت غیر معقول در کل امتیازات تاثیر گذاشت و امتیازت را به نفع دانشگاههای کوچک تغییر داد. امسال با تغییر حداقل آستانه نشر از ۵۰ مقاله به ۲۰۰ مقاله و افزایش دوره گردآوری استنادها از ۵ سال به ۶ سال، تاثیر مقالاتی را که در نخستین سال نشر ممکن است تعداد بیشتری استناد دریافت کند، کاهش داد.
وی افزود: با وجود این، این شاخص مستقل از تعداد اعضای هیئت علمی یک دانشگاه عمل می‌کند و اجازه می‌دهد موسسات کوچکتر به اندازه موسسات بزرگتر از امتیاز لازم برخوردار شوند.
مهراد تغییر دیگری که در شاخص های رتبه بندی تایمز رخ داد را حذف شاخص درآمد عمومی پژوهشی برشمرد و گفت: در سال ۲۰۱۱ تغییر مهم دیگر حذف شاخص درآمد عمومی پژوهشی بود که از نبود دادههای آماده قابل مقایسه بین کشورها صدمه می‌دید.
